Tarih: 26.06.2021
Yazar: Hatice Eflatun
Ortalama Okuma Süresi: 4 dakika
Dünya’daki gökbilimciler, uzak yıldızların yörüngesindeki gezegenlerin geçişini izleyerek yabancı dünyaları arayabilirler. Ancak bilim adamları şimdi bize doğru bakabilecek 2.034 tane yakın yıldız sistemi belirlediler. Bunlardan 1.715’i, insan uygarlığının yaklaşık 5.000 yıl önce gelişmesinden bu yana Dünya’yı görmüş olabilir. Önümüzdeki 5.000 yıl içinde 319’u daha bizi görmesi muhtemel.
Astronomi profesörü ve Cornell’deki Carl Sagan Enstitüsü’nün müdürü Dr. Lisa Kaltenegger, Amerikan Doğa Tarihi Müzesi’nden Dr. Jackie Faherty ile birlikte uzaylı uygarlıkların, bizim dış gezegenlerde aradığımız gibi Dünya’da yaşam arayıp arayamayacağını bilmek istediler. Dünya tabanlı gökbilimcilerin kullandığı yöntem teleskopları uzak yıldızlara hedeflemeyi içeriyor. Yıldızdan gelen ışık karakteristik bir şekilde sönük kalırsa yörüngesinin bir parçası olarak bir gezegenin yıldızın önünden transit geçiş yaptığını gösterir.
Kaltenegger ve Faherty, hangi yıldızların Dünya Geçiş Bölgesi’ne (ETZ) ne kadar süreyle girip çıktığını belirlemek için Avrupa Uzay Ajansı’nın Gaia gözlemevinden gelen verileri kullandı. ETZ, dünya dışı bir gözlemcinin, Güneş’in önünden geçtiğini görerek Dünya’yı tespit edebildiği gökyüzü bölgesidir.
Kaltenegger “Güneş’in ışığını engellediği için hangi yıldızların Dünya’yı görmek için doğru bakış açısına sahip olduğunu bilmek istedik. Ve yıldızlar dinamik kozmosumuzda hareket ettiğinden, bu bakış açısı kazanılır ve kaybedilir.” dedi.
İncelenen 10.000 yıllık süre boyunca (5.000 yıl öncesinden 5.000 yıl sonrasına kadar), araştırmacılar ETZ’den geçen 2.034 yıldız sistemi belirlediler. Bunlardan 117’si Güneş’in 100 ışıkyılı içinde yer alır. Bunların 75’i, insanların yaklaşık 100 yıl önce uzaya ticari radyo istasyonlarını yayınlamaya başlamasından bu yana ETZ’den geçmiştir.
Faherty, “Gaia bize Samanyolu’nun kesin bir haritasını sağladı. Zamanda geriye ve ileriye bakmamıza ve yıldızların nerede bulunduğunu ve nereye gittiklerini görmemize izin verdi” dedi.
Peki Örnekleri Neler?
Örneğin, 11 ışık yılı uzaklıkta konumlanmış olan Ross 128 sistemi, yaşanabilir bölgesinde Dünya’nın 1,8 katı büyüklüğünde bir gezegene sahiptir. Bu gezegenin sakinleri, Dünya’nın 3.057 yıl önce Güneş’ten geçişini görmek için doğru yerde olurlardı, ta ki 900 yıl önce bakış açılarını kaybedene kadar.
Dünya’dan 45 ışıkyılı uzaklıkta bulunan Trappist-1 sistemi, dördü yaşanabilir bölgede bulunan yedi Dünya boyutunda gezegene ev sahipliği yaptığı için gökbilimcilerin çok ilgisini çekiyor. Bu dış gezegenleri zaten tespit etmiş olsak da, bizi 1.642 yıl daha göremeyecekler.
Kaltenegger, “Analizimiz, en yakın yıldızların bile, Dünya geçişini görebilecekleri bir bakış noktasında genellikle 1000 yıldan fazla zaman harcadıklarını gösteriyor.” dedi. “Tersinin doğru olduğunu varsayarsak, bu nominal uygarlıkların Dünya’yı ilginç bir gezegen olarak tanımlaması için sağlıklı bir zaman çizelgesi sağlar.”
Bu yılın sonlarında fırlatılacak olan James Webb Uzay Teleskobu, yaşam izlerini aramak için dış gezegenlerin atmosferlerini ayrıntılı gözlemleyecek.
KAYNAKÇA & İLERİ OKUMA
